D Vitamini Nedir?
D vitamini yağda çözünen bir vitamindir.
- Somon, ton balığı, uskumru, balık yağı, mantar (özellikle UV ışığa maruz kalan), zenginleştirilmiş süt, yoğurt, tahıllar ve portakal suyunda bulunur.
- Cilde güneş ışığı (UV-B) temas ettiğinde vücutta doğal olarak üretilir.
Vücuttaki Görevleri
- İnce bağırsaktan kalsiyum emilimini artırır.
- Kemiklerin büyümesi ve mineralizasyonu için gereklidir.
- Ayrıca bağışıklık sistemi, sinir sistemi ve kas fonksiyonlarında rol oynar.
D Vitamini Eksikliği
- Uzun süreli eksiklik osteoporoz ve osteomalaziye yol açabilir.
- Kemikler daha kırılgan hale gelir.
- Yetersizlik çocuklarda raşitizm riskini artırır.
Takviye Kullanımı
- Önerilen serum seviyesi: 30–50 nmol/L
- Doz aralığı: 400 – 4.000 IU (100 mcg) / gün güvenli kabul edilir.
- D3 (kolekalsiferol): En yaygın takviye formudur.
- D2 (ergokalsiferol): Vejetaryen ve veganlar için uygundur.
- ⚠️ Yüksek doz (4.000 IU üzerinde) kullanımlar, yumuşak dokularda kalsifikasyon ve böbrek taşı riskini artırabilir.
Sonuç
D vitamini kemik sağlığı için vazgeçilmezdir. Güneş ışığı, beslenme ve gerektiğinde uygun takviyelerle yeterli düzeyde tutulmalıdır.
Kaynakça
Lips, P., & Van Schoor, N. M. (2011). The effect of vitamin D on bone and osteoporosis. Best practice & research Clinical endocrinology & metabolism, 25(4), 585-591.